کاشان شهری در استان اصفهان است . در سال 2006 جمعیت آن 248789 نفر ، در 67464 خانوار بود. ریشه نام شهر از کاسیان می آید، ساکنان اصلی این شهر ، که بقایای آنها در تپه سیلک با قدمت 9000 ساله یافت شده است. بعد از آن به کاشیان تغییر نام یافت. بین قرنهای 12 و 14 میلادی کاشان مرکز مهم تولید کاشی ها و ظروف سفالی با کیفیت بود. واژه “کاشی” از نام این شهر می آید.
کاوشهای باستان شناسی در تپه های سیلک در چهار کیلومتری غرب کاشان نشان می دهد که این منطقه یکی از مراکز اصلی تمدن در دوران پیش از اسلام بوده است. از اینرو قدمت کاشان به دوره ایلامی ایران بر می گردد . زیگورات سیلک هنوز پس از 7000 سال در حومه کاشان پابرجاست.
مصنوعات کشف شده در سیلک ، درموزه لوور پاریس و موزه هنر متروپولیتن نیویورک و موزه ملی ایران نگهداری می شوند.
بر اساس برخی حکایات ، کاشان خاستگاه سه مرد فرزانه ای بود که ستاره ای را دنبال کردند و ایشان را به بیت لحم برای گواهی تولد عیسی مسیح هدایت کرد ، آنطور که در کتاب مقدس گفته شده است.
سلطان ملک شاه اول سلجوقی در قرن یازدهم دستور به ساخت قلعه ای وسط کاشان داد . دیوارهای این قلعه که قلعه جلالی نامیده شد ، هنوز در کاشان پابرجاست.
کاشان همچنین مکانی برای اوقات فراغت شاهان صفوی بود. باغ فین ، مشخصا” یکی از معروفترین باغهای ایران است . این باغ زیبا با حوضچه و درختانش بعنوان باغ بهشت ایرانی برای شاه عباس اول طراحی شده بود. بناهای صفوی اصلی بطور قابل ملاحظه ای توسط قاجار جایگزین و بازسازی شده اند. گرچه ترتیب درختان و حوضچه مرمری نزدیک به اصل است. بهرحال خود باغ در ابتدا 7000 سال پیش در کنار چشمه سلیمان ایجاد شد. این باغ همچنین بعنوان مکان قتل میرزا تقی خان امیرکبیر ، صدراعظم ناصرالدین شاه در سال 1852 بدنام است.

تیمچه امین الدوله ، بازار کاشان ،قرن نوزدهم .معماران ایرانی از این بناها برای کاهش دمای بصورت طبیعی بهره بردند. تنظیم نور خورشید، و تهویه فضاهای داخلی در طول روز
زلزله 1788، کاشان و تمام عمارت های شاه عباس صفوی را با خاک یکسان کرد و 8000 تلفات برجای گذاشت. اما شهر از نو شروع کرد و امروزه با خانه های بزرگ بیمشارش از قرن 18 و 19 که نمایانگر بهترین نمونه های زیبا گرایی قاجاری است ، تبدیل به کانون جذب توریست شده است.
گرچه مکانهای متعددی در کاشان وجود دارند که قابلیت جذب گردشکر را دارا هستند ، شهر با کمتر از هزار گردشگر خارجی در سال تا حد زیادی در این بخش توسعه نیافته باقی مانده است. قمصر و ابیانه شهرهای قابل ملاحظه اطراف کاشان هستند که گردشگران اطراف را در طول سال جذب می کنند. نزدیک شهر نیاسر یک غار ساخته دست بشر و آتشکده ای تاریخی نمایان است.
شهرت بین المللی کاشان بخاطر تولید فرش، ابریشم و منسوجات دیگر است. امروزه کاشان میزبان بیشتر کارخانه های بافت فرش ماشینی ایران است و دارای صنعت معدن مس و مرمر فعالی است . کاشان و حومه آن دارای جمعیتی 400000 نفری است.
قلعه جلالی آنگونه که این متن بیان می کند در مرکز کاشان نیست و در حاشیه جنوبی دیوار قدیمی شهر قرار دارد . در واقع قسمت جنوبی دیوار و قلعه به هم ملحق شده و یک تکه را شکل داده اند . مناطق خارج از دیوار، زمینهای کشاورزی بوده اما امروزه مناطق مسکونی پراکنده است.
جاذبه ها
مکانهای معماری کاشان عبارتند از :
- مسجد آقابزرگ
- خانه عامری
- خانه بروجردی
- قلعه جلالی
- خانه طباطبایی
- خانه عباسی
- خانه عطارها
- خانه آل یاسین
- زیارتگاه سلطان امیر و حمام سلطان امیر
- قلعه چهل دختران
- زیارتگاه پیروز نهاوندی/ ابولولو
- باغ فین
- امامزاده شاهزاده ابراهیم
- مسجد جامع کاشان
- بازار کاشان
- مسجد میدان
- سیلک
- مسجد تبریزی ها
- تیمچه امین الدوله
- خانه بروجردی ها – 1870
- مقبره ابولولو نزدیک باغ فین
- خانه بروجردی ها به نقطه عطف و نمونه معماری مسکونی ایرانی تبدیل شده است.