کرمان مرکز استان کرمان است. در سال 2011 دارای جمعیت 821374 نفری در 221389 خانوار بود که آنرا تبدیل به دهمین شهر پر جمعیت ایران می کند.
این شهر بزرگترین و توسعه یافته ترین شهر در استان کرمان و مهمترین شهر جنوب شرق ایران است. همچنین یکی از بزرگترین شهرهای ایران از نظر مساحت است. کرمان بخاطر تاریخچه طولانی و میراث فرهنگی قوی آن معروف است. این شهر میزبان بسیاری از مسجدهای تاریخی و آتشکده های زرتشتی است . کرمان همچنین در فهرست جدید 1000 شهر پاک دنیاست. کرمان مرکز سابق فرش ایران است ، موقعیتی که طی چندین دوره حفظ کرد. در یک دشت مسطح بزرگ ، در 1036 کیلومتری تهران واقع شده است.
کرمان بعنوان یک پایگاه دفاعی با نام بهدسیر در قرن سوم میلادی توسط اردشیر اول بنیانگذار امپراتوری ساسانی ، تاسیس شد. پس از نبرد نهاوند در سال 642 ، این شهر تحت حکومت مسلمانان قرار گرفت. در ابتدا انزوای شهر به خوارج و زرتشتیان در آنجا اجازه رشد داد، اما خوارج در سال 698 از میان برداشته شدند و جمعیت در سال 725 عمدتا” مسلمان بودند. در قرن هشتم این شهر بخاطر تولید شال های پشمی کشمیری و سایر منسوجات آن شهرت داشت. اقتدار خلیفه عباسی بر این منطقه ضعیف بود و قدرت در قرن دهم به سلسله آل بویه منتقل شد که حتی وقتی این منطقه و شهر در اواخر قرن دهم به دست محمود غزنوی افتاد ، کنترل آنرا حفظ کردند. نام کرمان در مرحله ای در قرن دهم تثبیت شد.
در قرن های یازدهم و دوازدهم تحت فرمانروایی ترک های سلجوقی ، کرمان تقریبا” مستقل باقی ماند . وقتی مارکو پولو در سال 1271 از کرمان دیدن کرد ، یک بازار بزرگ تجاری عمده شده بود که خلیج فارس را به خراسان و آسیای مرکزی متصل می کرد. پس از آن ، شهر چندین بار توسط مهاجمان مختلف غارت شد. کرمان در دوره صفویه به سرعت توسعه یافت. در این دوره فرش ها و قالی ها به انگلستان و آلمان صادر شدند.
در سال 1793 لطفعلی خان از قاجارها شکست خورد و در سال 1794 دستگیر شد. اما قبل از آن برای شش ماه در کرمان توسط آغامحمد خان محاصره شده بود. وقتی که شهر به دست آغا محمد خان افتاد ، بخاطر حمایت مردمی از لطفعلی خان ، همه مردان ساکن شهر کور یا کشته شدند و پشته ای از 20000 چشم های جدا شده در مقابل آغامحمد خان فاتح ساخته شد. زنان و بچه ها به بردگی فروخته شدند و در نود روز شهر ویران شد.
شهر کنونی کرمان در قرن نوزدهم در شمال غرب شهر قدیمی دوباره بنا شد اما شهر تا قرن بیستم به اندازه سابق خود بازنگشت.
کرمان در میان چندین شهر با میراث فرهنگی قوی در ایران قرار دارد که در لهجه محلی ، شعر ، موسیقی محلی ، صنایع دستی و رسومی
تبلور می یابد که کرمان به جهان معرفی کرده است.
تنها موزه مردم شناسی زرتشتیان در جهان که تاریخ زرتشتیان را در ویترین نمایش می دهد در آتشکده کرمان است. ایده راه اندازی موزه به همراه کتابخانه انجمن زرتشتیان کرمان در سال 1983 روشن شد ، زمانی که رئیس این انجمن ، پرویز وخشوری، و رئیس سابق کتابخانه ، مهران غیبی ، آثار مکشوفه میراث فرهنگی انجمن زرتشتیان کرمان را جمع آوری کردند. این دو مقام بسیاری از اشیاء دیگر را به این مجموعه اضافه کردند. این موزه بطور رسمی طی جشن تیرگان در سال 2005 توسط سازمان میراث فرهنگی ، صنایع دستی و گردشگری ایران افتتاح شد.
همچنین مناطق باستان شناسی جیرفت و تپه یحیی بافت در جنوب کرمان واقع شده اند . ارگ راین در شهر راین در جنوب شرق کرمان قرار دارد.
جاذبه ها
- ارگ راین
- مجموعه گنجعلی خان
- باغ شاهزاده
- جبلیه